برآورد تابع تقاضای گاز طبیعی در بخش خانگی، مطالعه موردی استان کردستان

گاز طبیعی یکی از عمده ترین منابع تأمین انرژی در کشور بوده و مزایای فراوان آن، مصرف آن را در سال¬های اخیر به میزان زیادی افزایش داده است. هم چنین به¬واسطه شرایط و امتیازات منحصر¬به¬فرد این حامل انرژی، لزوم مطالعه دقیق و جامع تابع تقاضای گاز به منظور برنامه¬ریزی صحیح و اعمال روش¬ها و دستورالعمل¬های لازم از اهمیت خاصی برخوردار است. با توجه به سهم 95 درصدی بخش خانگی از تعداد کل مشترکین گاز طبیعی استان، برآورد تابع تقاضای گاز استان در این بخش هدف اصلی تحقیق قرار گرفت. بدین منظور متغیرهای قیمت گاز طبیعی، قیمت کالای جانشین گاز طبیعی (برق)، متوسط دما، متوسط درآمد و رشد گازرسانی جهت برآورد مدل استفاده شده است. اطلاعات مورد استفاده، داده¬های سالانه شهرستان¬های استان(مقاطع) طی دوره زمانی سال¬های1390-1386 می¬باشد. داده¬های مدل از نوع پانل¬دیتا می¬باشد. برای برآورد مدل چهار الگوی خطی، خطی- لگاریتمی، لگاریتمی- خطی و تمام¬لگاریتمی در نظر گرفته شد. قبل از برآورد مدل اصلی با انجام آزمون¬های ¬لیمر و هاسمن استفاده از روش اثرات ثابت یا تصادفی مشخص شد. نتایج آزمون ¬لیمر حاکی از پذیرش مدل پانل و نتایج آزمون هاسمن نیز استفاده از روش اثرات ثابت را تأیید کرد. پس از بررسی نتایج برآورد و آماره¬های مورد¬نظر بهترین مدل، مدل تمام¬لگاریتمی که توانایی توضیح¬دهندگی بالایی را دارا بود و ضرایب بدست آمده از مدل در سطح بالای قابل¬اعتماد بود به عنوان مدل تابع تقاضای گاز طبیعی بخش خانگی در استان انتخاب گردید. کلیه ضرایب برآورد¬شده از نظر آماری معنی¬دار و مطابق تئوری اقتصادی می¬باشد. رابطه مصرف گاز با قیمت آن غیرمستقیم و با قیمت برق مستقیم می¬باشد. بین مصرف گاز و متوسط دما رابطه منفی وجود دارد. افزایش متوسط درآمد باعث افزایش مصرف گاز می¬گردد و نهایتاً این¬که رشد گازرسانی و یا افزایش ضریب نفوذ گاز در استان باعث افزایش تعداد مشترکین گاز و به¬تبع افزایش مصرف گاز می¬گردد. مقادیرprob برای هر کدام از ضرایب، کمتر از5 درصد و مبین معنی¬دار بودن ضرایب متغیرها در سطح بالاتر از95 درصد می¬باشد.r2 وr ̅2 بدست آمده نیز خوبی برازش را نشان می¬دهند. مقدار029/2= durbin-watson stat نشان از عدم وجود خود¬همبستگی مدل دارد.